Skip to main content

Opgelet: inhoud met sterk deskundig advies. Niet van ons, een schoenmaker blijft bij zijn leest. We schakelden sportpsychologe en ex-topsporter Eline Berings in. Met de steun van New Balance hebben we het over het effect van sport op mentaal welzijn.

Van topsporter tot sportpsychologe

Eline Berings heeft als voormalig hordeloopster een rijkgevuld palmares. In 2009 snelde ze naar de Europese titel op de 60m horden, in 2012 knokte ze zich tot in de halve finales van de Olympische Spelen en tot en met 2020 reeg ze de nationale titels bij elkaar. Ondertussen zegde Eline de topsport vaarwel en focust ze zich op haar professionele carrière als sportpsychologe. New Balancevroeg ons om het met haar te hebben over het effect van sport op mentaal welzijn. Eline begon het gesprek meteen als volgt wanneer we dit onderwerp aansneden:

“Je kan zeggen dat sporten energie vraagt. Dat klopt, maar je krijgt er veel meer van terug. Er zijn zoveel factoren aan sport die maken dat je het nodig hebt én dat je er op verschillende manieren iets uithaalt. Sinds mijn leven niet meer volledig rond sport draait, merk ik dat des te meer. Wat je er juist uithaalt, dat kan voor iedereen anders zijn. Voor mij was dat het aangaan van uitdagingen, het gevoel van fit zijn, al sportend mooie omgevingen kunnen ontdekken of eens écht af te zien. Afzien kan intrinsiek enorm motiverend zijn. Er is niets zo leuk als ongelofelijk hard afzien en dan achteraf het gevoel te hebben van ‘ik heb dat toch maar gedaan’.”

Het is meer dan enkel afzien

Ik kan me voorstellen dat niet iedereen even warmloopt van het idee om goed af te zien? Kunnen ook die personen dat groter doel uit sport halen?

“Natuurlijk. Het is een misvatting dat sporten altijd gelijk moet staan aan afzien. Er zijn veel sporten die draaien om samen iets beleven zonder dat de componenten afzien of competitie erbij komen kijken. Ik denk dat iedereen in sport wel iets kan vinden waar ze energie van krijgen, ook zij die minder sportief zijn. Sporten werkt bijvoorbeeld verbindend. Op een heel laagdrempelige manier kan je via sport een connectie aangaan. Ook in individuele sporten. Je kan eenvoudig samen gaan fietsen of lopen. Maar wat primeert is dat iedereen iets vindt waar hij of zij voldoening uit haalt en plezier in vindt. Of dat nu sport is of iets anders, maakt in dat geval niet uit.”

Bewijs achter de Runners’ high

Hoe komt het dan dat, als we alleen sporten of opnieuw dat saaie toertje rustig afleggen, we achteraf nog steeds een goed gevoel hebben? Er is dan geen sprake van de sociale factor, afzien of de mooie omgeving?

“Sporten gaat tal van reacties in je lichaam activeren waardoor er hormonale stoffen vrijkomen. Het is wetenschappelijk bewezen dat jezelf fysiek uitdagen, veel positieve emoties met zich meebrengt en een positief effect heeft op de (mentale) gezondheid. Mensen die met een burn-out kampen of ertegen aanlopen, winnen er veel bij om actief bezig te zijn. En zoals daarnet al aangegeven hoeft sporten echt niet altijd lastig te zijn. Het ‘gewoon’ fysiek bezig zijn, zet al veel in gang.”

Impact op prestaties

Dat sport een positief effect heeft op het mentaal welzijn is wel duidelijk. Kunnen we deze stelling ook omdraaien? Heeft ons welzijn een effect op sport?

“Zeker. Dat is recent meermaals aangetoond met de getuigenissen van verschillende topsporters. Een sporter die zich goed voelt, zal altijd beter presteren. Ik zeg niet dat je niet goed kan presteren als de fundamenten van het goed voelen niet aanwezig zijn, maar het is veel moeilijker. Zeker op lange termijn. Ik heb het zelf meegemaakt in mijn laatste jaren als topsporter. Ik ben iemand die floreert op wedstrijden met veel ambiance. Voor mij was het dus verschrikkelijk om zonder publiek te lopen. Alles in mijn lichaam en hoofd zei mij dat de nieuwe situatie niet leuk was. Ik miste een beetje het vuur, de drive, en alles wat voor mij belangrijk was. Mijn prestaties waren daardoor minder, ook al was ik fysiek heel goed.”

Eline-Berings-Mental-Health-1

Afstappen van het slagen of falen

Ondanks alle voordelen is het voor velen best lastig om te starten met sporten. Het vervolgens volhouden is nog een extra moeilijkheid. Welke tips kan je hiervoor geven?

“Dat is een interessante vraag. Meestal zegt m’n dat je doelen moet stellen zodat je ergens naartoe kan werken. Eigenlijk worden doelen heel vaak overschat. Het zorgt zelden voor een lange motivatie. Het is een kunst om niet alleen bezig te zijn met wat je wil bereiken, maar vooral te focussen op de manier waarop je dat wil bereiken. Je moet meer die beleving opzoeken. Daardoor ga je veel meer genieten van ermee bezig te zijn in plaats van enkel uit te kijken naar het resultaat. Want als je een doel stelt, zijn er slechts twee opties: slagen of falen. Als het niet lukt, ben je ongelukkig. Als het wel lukt, dan ben je gelukkig. Al is dat meestal maar van korte duur.”

Kan je daar een voorbeeld van geven?

“Met doelen koppel je alles aan één moment. Bijvoorbeeld aan 5 kg afvallen of een marathon lopen in een bepaalde tijd. De weg ernaartoe ervaar je vaak als afzien. Probeer een levenslang doel te creëren en voor jezelf te bepalen wie je wil zijn of wil worden. In plaats van x-aantal kilogram te willen verliezen kan je zeggen dat je een fitte, gezonde persoon wil worden. Je kan ook zeggen dat je een marathonloper van een zeker niveau wil worden, of een opgewekt persoon… Deze manier van leven kan je in je dagelijks leven integreren. Alles moet eigenlijk een gewoonte worden. Als dat lukt, dan is het helemaal niet moeilijk om het vol te houden. Maar om het een gewoonte te laten worden, moet je weten waarom je het doet.”

Bedankt Eline voor je tijd en bedankt New Balance om mentaal welzijn meer onder de aandacht te brengen.